Những năm gần đây, tình trạng người Việt Nam bị dụ dỗ sang Campuchia tham gia hoặc trở thành nạn nhân của các đường dây lừa đảo trực tuyến đang trở thành một vấn đề nhức nhối. Dưới vỏ bọc “việc nhẹ, lương cao”, hàng ngàn người đã bị rơi vào bẫy — nơi họ bị ép làm việc trong các trung tâm tội phạm công nghệ cao, bị bóc lột sức lao động, thậm chí bị đánh đập và cưỡng bức lao động.
Theo các cơ quan chức năng Việt Nam, nhiều vụ việc bắt đầu chỉ bằng một tin nhắn hoặc lời rủ rê trên mạng xã hội. Những lời hứa về mức thu nhập hấp dẫn – từ 1.000 đến 2.000 USD/tháng – đã khiến không ít người, đặc biệt là thanh niên ở vùng nông thôn, tin tưởng và tự nguyện xuất cảnh qua đường tiểu ngạch sang Campuchia.
Tuy nhiên, thực tế hoàn toàn trái ngược. Khi đặt chân tới nơi, họ bị tịch thu hộ chiếu, điện thoại, và buộc phải làm việc trong các tòa nhà khép kín – nơi ẩn náu của những trung tâm lừa đảo trực tuyến. Bị ép giả danh nhân viên ngân hàng, công an, hoặc tham gia vào các dự án đầu tư ảo, nhiều người trở thành “công cụ” lừa người khác – trong đó không ít nạn nhân cũng là đồng bào Việt Nam.
Các cuộc điều tra của báo Tuổi Trẻ và VnExpress cho thấy, những trung tâm này hoạt động với quy mô lớn, có hệ thống, và thường do người Trung Quốc hoặc Đài Loan điều hành. Người Việt bị ép làm việc trong điều kiện khắc nghiệt: mỗi ngày từ 12 đến 14 tiếng, chỉ tiêu phải lừa được một số tiền nhất định. Ai không hoàn thành, bị phạt, thậm chí bị bán sang cơ sở khác.
Một nạn nhân được giải cứu kể lại:
“Họ bắt chúng tôi phải đóng giả nhân viên ngân hàng, gọi điện lừa khách nạp tiền vào ứng dụng đầu tư giả. Ai không nghe lời, họ đánh đập hoặc bán đi chỗ khác.”
Theo thống kê, chỉ riêng trong năm 2025, đã có hơn 1.000 người Việt được giải cứu khỏi các ổ lừa đảo ở Campuchia, trong khi hàng trăm người khác vẫn mất tích.
Không còn dừng lại ở các cuộc gọi giả mạo, các nhóm tội phạm nay đã sử dụng công nghệ cao để tạo ra những ứng dụng giả danh như ngân hàng, cơ quan công an, hoặc thậm chí là phiên bản “ảo” của ứng dụng VNeID. Một khi người dùng tải về và nhập thông tin cá nhân, mã độc sẽ được cài vào điện thoại, chiếm quyền điều khiển tài khoản ngân hàng.
Một vụ án điển hình xảy ra đầu năm 2025: gần 400 người Việt bị lừa hơn 160 tỉ đồng, thông qua ứng dụng giả mạo công an, xuất phát từ một trung tâm ở Campuchia do người Việt điều hành.
Một điều đáng lo ngại là không ít người Việt, sau khi bị dụ dỗ, đã trở thành mắt xích trong chính mạng lưới tội phạm. Họ bị ép – hoặc tự nguyện – tham gia vào đường dây, trực tiếp thực hiện các cuộc gọi lừa đảo, vận hành hệ thống thanh toán, hoặc tuyển thêm nạn nhân mới sang.
Vụ bắt giữ 24 người Việt điều hành đường dây “scam call” quy mô hàng triệu USD tại Campuchia hồi giữa năm 2025 đã gióng lên hồi chuông cảnh báo. Đây không chỉ là câu chuyện của những người nhẹ dạ, mà còn là bài học về sự biến tướng nguy hiểm của tội phạm xuyên biên giới.
Trước thực trạng này, chính phủ Việt Nam và Campuchia đã tăng cường hợp tác, tổ chức nhiều đợt truy quét và giải cứu. Riêng trong quý II năm 2025, Campuchia đã trục xuất hơn 170 người Việt liên quan tới hoạt động phi pháp, đồng thời bàn giao 85 công dân bị lừa sang làm việc cho phía Việt Nam.
Các cơ quan ngoại giao Việt Nam cũng liên tục khuyến cáo người dân: không nên tin vào các lời mời làm việc ở nước ngoài khi chưa có hợp đồng rõ ràng, hoặc qua các kênh không chính thống.
Làn sóng lừa đảo trực tuyến từ Campuchia là một vấn đề toàn cầu, nhưng với Việt Nam, nó còn là câu chuyện đau lòng về niềm tin và sự cả tin. Khi tội phạm công nghệ ngày càng tinh vi, chỉ có nhận thức, cảnh giác và hành động sớm mới giúp người dân tự bảo vệ mình.
Tạp Chí Khmer – Việt.
